 |
| hình minh họa |
CHÂN DUNG TÌNH YÊU
(Viết
tặng một người bạn của tôi.
Chúc chị luôn vững vàng trong tình yêu Thiên
Chúa!)
(Mã số:
18-167)
Ngày... Tháng...
Năm...
Chị thân yêu! Hồi chúng mình còn bé tí bé teo ấy, chị
đã kể cho em câu chuyện cổ tích về nàng Vác-va-ra, con gái vua Thuỷ tề. Nàng đẹp lắm! Đẹp đến
độ bất cứ gã đàn ông nào trông thấy cũng đều ngất ngây, và chẳng ngần ngại thốt lên rằng hắn
ta yêu nàng biết nhường nào! Nhưng nàng chỉ mỉm cười, phân thân ra thành sáu bản thể giống
nhau như đúc, rồi đố kẻ ấy rằng đâu mới thực là nàng. Hắn đứng như trời trồng, ngậm tăm, hoặc
bập bẹ mãi chẳng thốt ra được chữ gì! Nàng công chúa xứ biển liền lắc đầu, nghiêm giọng: “Vậy
là ngươi chẳng thành thật rồi!”
Chị có nhớ không, nghe đến
đoạn này, em đã nhăn mặt: “Nàng Vác-va-ra sao mà tính khí oái oăm làm vậy! Cả sáu bản thể đều
như một thế kia sợ đến cha sinh mẹ đẻ còn không nhận ra nữa là! Ví như anh em thằng Phúc,
thằng Đức lớp em ấy, chúng nó vẫn hay ấm ức mách cô giáo là lắm khi thằng này nghịch mà thằng
kia phải chịu phạt oan vì bố mẹ bị nhầm lẫn đấy!" Nghe em nói, chị gật đầu, vuốt tóc em, bảo
rằng chờ nghe chị kể nốt câu chuyện rồi sẽ hiểu.
Đến một ngày, nàng Vác-va-ra gặp chàng đánh cá An-rê. Ngay từ thời khắc đầu tiên
của thử thách, chàng trai đã biết ai chính là Vác-va-ra giữa những hình dáng khác. Nàng con
gái hết sức vui mừng, cũng không khỏi thắc mắc mà hỏi lại rằng: “Vì sao chàng lại nhận ra em
giữa những bản thể đó?”. Chàng trai đăm đăm nhìn nàng: “Nàng nói gì thế? Tôi có thấy ai khác
nữa đâu! Tôi chỉ thấy một mình nàng thôi!”. Vác-va-ra nở nụ cười rạng rỡ, nhủ thầm đã tìm được
đúng tình yêu chân thật và nồng nhiệt của cuộc đời mình.
Hết truyện rồi, nhưng em vẫn cứ
ngẩn ra vì chẳng hiểu gì cả: Câu đố của nàng Vác-va-ra, rồi câu trả lời của chàng đánh cá…
Chúng có ý nghĩa như thế nào? Chị lại vuốt tóc em, nheo nheo mắt: “Đợi khi nào em biết yêu thì
sẽ hiểu ngay thôi!”
Em dẩu môi phụng phịu: “Biết bao
giờ mới đến lúc đó?”. Chị mỉm cười chúm chím: “Chừng nào em… lớn bằng chị!” Em nguýt dài: “Chị
thật là… Thế thì lâu chết đi được ấy!”
Chị dí ngón
tay lên trán em: “Lâu mấy thì cũng phải chờ. Rồi em xem! Em sẽ thấy rất xứng
đáng”.
Thật thế không? Có thật là như thế không? Người ta sẽ
chờ, sẵn lòng chờ cho đến khi thực sự gặp được tình yêu chứ? Nếu đúng là thế thì hẳn tình yêu
phải rất đẹp, không gì sánh bằng, cũng như chẳng thể thay thế. Vì tình yêu là duy nhất! Phải
không chị?
Cái ngày ấy, ngày mà em chạy ào vào phòng báo với chị rằng: “Em sẽ vào dòng!”… Chị tròn mắt ngạc nhiên: “Em đang nói gì vậy?”. Em đưa hai tay giữ hai bên vai chị, thật chậm rãi, vừa nói vừa nhìn vào mắt chị: “Em quyết định rồi. Em sẽ đi tu! Em đã tìm thấy tình yêu của đời mình rồi. Ấy chính là Đức Kitô! Em đã nhìn thấy gương mặt Ngài. Em chỉ nhìn thấy gương mặt Ngài, duy nhất gương mặt của Ngài, trên gương mặt của tất cả mọi người. "
Thật sự là thế
chị nhỉ! Chỉ ai đang thật sự yêu mới hiểu được câu hỏi của nàng Vác-va-ra, và lập tức biết
cách giải đáp nó. Mà không, thật ra đó không hề là câu hỏi cần giải đáp. Nàng Vác-va-ra chẳng
hề đặt ra thử thách nào để những kẻ nói tiếng yêu nàng phải vượt qua, phải chứng tỏ. Nàng chỉ
đơn thuần kiểm tra trạng thái tinh thần của họ, xem có thật là họ đang yêu hay không. Ai mà
đang yêu, trong mắt y chỉ có duy nhất người y yêu. Nếu còn phải phân vân lựa chọn giữa các bản
thể, dù là bản thể giống nhau đến mấy chăng nữa, thì cũng chẳng còn là yêu nữa rồi. Vì tình
yêu chính là duy nhất! Không so sánh với bất cứ ai khác. Không lưỡng lự giữa bất cứ bản thể
nào khác. Mặc nhiên chấp nhận! Để tìm thấy người mình yêu trong tất cả mọi
người.
Chị ạ! Như chàng đánh cá An-rê chỉ chứa trong mắt
mình hình ảnh của nàng Vác-va-ra, trong tâm trí em khi ấy cũng chỉ có hình ảnh của Đức Kitô.
Em muốn theo Ngài. Nhất quyết theo Ngài! Dù đường đi có gian nan, vất vả thế nào chăng nữa, em
tin tình yêu sẽ trổ hoa hồng trên từng bước chân em qua.
Nhưng chị ơi, liệu tình yêu có gây ra ảo giác, hoặc là chính em đã bị ảo giác về
thứ gọi là tình yêu chăng? Càng lúc, em càng thấy tình yêu không có thật! Em những tưởng đã
nhìn thấy khuôn mặt Đức Kitô trong tất cả mọi người. Em những tưởng sẽ yêu thương tất cả mọi
người vì Đức Kitô đang sống trong họ. Những chị em mới ngày nào còn nắm tay em cười đùa trong
lớp tìm hiểu ơn gọi; những người bạn cùng phòng, cùng nhóm, cùng gọi nhau là đệ tử của Kitô;
cả những bậc tiền bối mà em luôn ngưỡng vọng…
Không, họ vẫn chỉ là con người, những con người bằng xương bằng thịt; với cốt
nhục yếu hèn được nặn lên bởi bụi tro; với lồng ngực nhỏ có chứa nổi hình ảnh của ai khác
ngoài chính mình! Em là con bé chỉ biết chúi đầu vào học, bàn tay ngoài việc dùng để lật sách
ra thì chưa làm nổi việc gì khác. Em không được xem là gạch, để dựng nên tường vách cộng đoàn.
Em chỉ đáng là lớp sơn màu, tô vẽ cho ngoại quan trông vui mắt một chút! Những bài thơ em
viết, những bức tranh em vẽ, nào có giá trị bằng những nhát cuốc lao tác hay đôi vai dãi dầu
mưa nắng đâu! Em bị chỉ trích rằng đã tốn quá nhiều thời gian vào những đam mê vô ích. Thi ca
và hội hoạ, đòi buộc người nghệ sĩ một cõi riêng tư duy, nghiền ngẫm. Tất yếu, điều đó khiến
họ cách xa một chút khỏi đời sống cộng đoàn.
Văn hào Oscar
Wilde từng viết: “Nghệ thuật là thứ vô dụng! Chẳng cần nghệ thuật ca ngợi thì cái đẹp tự thân
nó đã như thế rồi!”. Em cứ nghĩ mãi, miên man nghĩ mãi… Nếu việc lao động của em thảy không
nên ích, thì chỗ của em là ở đâu? Vị trí của em là ở đâu? Em thuộc về đâu? Lẽ nào em đã đi sai
hướng! Hay em đã nhầm lẫn trong tình yêu? Em thật sự yêu gì: Thiên Chúa hay là nghệ
thuật?
Chị ạ! Vì tình yêu thường mù quáng! Và cần có lý trí dẫn đường. Em đang đi trên đường, con đường hun hút không biết là về đâu! Em nhìn quanh, chờ một đốm sáng của tình yêu chỉ lối. Chúa ở đâu? Ngài có nghe tiếng em gọi không? Hay sự im lặng của Ngài là sự khẳng định cho việc em đã nhầm đường? Em không nhìn thấy gì nữa! Em không còn biết gì nữa! Em chỉ biết mình bị cuốn vào một mớ hỗn độn…
Em tỉnh lại trong bệnh viện. Cánh
tay phải được băng vải trắng toát. Các bác sĩ bảo em rất may mắn, vì nếu chiếc xe khách chỉ
lấn sang bên một phân nữa thôi thì em sẽ không còn trên đời! Em bình phục vừa vặn đúng kỳ bỏ
phiếu tín nhiệm cho tập sinh khấn tạm. Số phiếu của em thấp lắm! Em có lẽ sẽ phải trở về nhà.
Nhưng Cha bảo trợ và mẹ Bề trên quyết định cho em một cơ hội: Em sẽ phải hoàn thành bức tranh
chân dung Đức Kitô để chứng minh bản thân mình vẫn có giá trị nhất định với cộng
đoàn.
Chị có biết không? Em đã ngồi lặng suốt buổi với thử
thách ấy. Đầu óc trống rỗng! Bàn tay nguệch ngoạc định phác một nét nào đó nhưng rồi lại buông
xuôi. Em nhìn chằm chằm vào cái giá tranh. Dần dà, những tiếng xì xầm sau lưng em im hẳn.
Người ta bỏ ra ngoài. Người ta đã đi hết! Chỉ còn em với khuôn vải trống. Đột nhiên cánh cửa
sổ tự dưng mở ra. Ánh nắng rọi vào. Và chị biết không? Em nhìn thấy khuôn mặt Đức Kitô rỡ ràng
in trên khung. Một bức tranh sống động, hoàn hảo! Chiếc cọ vẽ như được ai đặt vào tay, em vẽ
ngấu nghiến, như kẻ khát khô suồng sã nốc no nước. Chẳng cần gì nữa rồi! Em vẽ, cứ vẽ, cho đến
khi hoàn tất bức tranh này, bức chân dung của tình
yêu!
